Resultaten Stap 2. Verbeelden
De toekomstige werelden van pensioen
Driving Forces
Om grip te krijgen op de toekomstige context van financieel welzijn brengen we de losse factoren, zoals besproken in ‘Stap 1: Verdiepen’, samen tot een coherent geheel. Door de contextfactoren en inzichten uit de straatinterviews te clusteren op basis van hun gemeenschappelijke relatie of een patroon, wordt de informatie hanteerbaar. Deze clusters vormen het startpunt voor het formuleren van de ‘Driving Forces’. Driving Forces omschrijven op een verhalende manier de bewegingen die we zien ontwikkelen in de maatschappij en de toekomstige wereld van financieel welzijn voor later beïnvloeden.
Tijdens de co-creatie workshop gedurende de Dutch Design Week 2021, zijn we met het consortium, aan de slag gegaan om de Driving Forces aan te scherpen. Middels hun expertise hebben we de inhoud en formulering aangevuld en aangescherpt. Deze versie van de Driving Forces zijn hieronder terug te vinden.
Klik op de afbeelding op de Driving Forces als PDF te downloaden.
De vier werelden
Framework
De 10 Driving Forces geven een overzicht van alle bewegingen in de maatschappij rondom financieel welzijn voor later. De volgende stap is om ook tussen deze Driving Forces samenhang te creëren. Dit doen we door een framework te maken rondom het domein ‘financieel welzijn voor later’. In dat framework, wat bestaat uit twee assen en zodoende vier kwadranten, plaatsen we de Driving Forces in relatie tot elkaar. Op deze manier krijgen we een beeld van de verhoudingen, overeenkomsten en verschillen. De assen zijn twee parameters die ervoor zorgen dat alle aspecten rondom het domein van financieel welzijn voor later terug komen in het framework.
Het framework rondom het domein ‘financieel welzijn voor later’.
Visie op de toekomst
De x-as hebben we gedefinieerd als de ‘visie op de toekomst’. Mensen leven vrijwel allemaal in het nu. Wel zien we grote verschillen in de mate van voorbereiding op de toekomst. Voor het domein ‘financieel welzijn voor later’ is het vermogen om een voorstelling te maken van onze toekomst van belang. Aan het linker uiteinde van de as bevinden we ons in een wereld waarin men zich geen voorstelling kan maken van de toekomst. Aan het rechter uiteinde van de as heeft men wel een duidelijk beeld van hoe de toekomst eruit kan zien, of dat nou een optimistisch, realistisch of pessimistisch beeld is.
Houding rondom financiële welzijn
Mensen bevinden zich in allerlei verschillende financiële situaties die bepalen hoe gezond en stabiel hun financiële welzijn is. Nu is niet die feitelijke situatie, maar juist de houding tegenover financieel welzijn van belang. De houding van mensen kaart de onderliggende behoeften en wensen aan, waar feiten dat niet doen. De y-as beschrijft daarom de ‘houding rondom financiële welzijn’. Bovenaan de as bevinden we ons in een wereld waarin we zelf de verantwoordelijkheid pakken voor ons financiële welzijn, en proactief aan de slag gaan. Onderaan de as zijn we daarentegen niet bezig met ons financiële welzijn.
De werelden uitgelegd
Elk kwadrant van het framework representeert een mogelijke toekomstige wereld van financieel welzijn voor later. Zo’n wereld omschrijft hoe het domein van ‘financieel welzijn voor later’ eruit kan zien in de toekomst.
In deze wereld wordt er gestreefd naar snel resultaat
In de wereld, links boven, waarin we ons geen voorstelling kunnen maken van de toekomst maar wel zelf de verantwoordelijkheid pakken voor ons financiële welzijn, wordt er gestreefd naar snel resultaat. We willen niet op morgen wachten, want we weten niet hoe dat eruit ziet, maar we zoeken naar manieren waarop we zelf financiële voordelen kunnen boeken op korte termijn. Deze wereld wordt sterk gedreven door de toegankelijkheid van beleggen - dit wordt steeds makkelijker, goedkoper en sneller. Het risico ontstaat dat er slechte gewoontes worden aangeleerd doordat startende beleggers middels ‘gamification’ worden gestimuleerd veel te handelen.
In deze wereld is het aanpakken om je eigen toekomst te garanderen
Rechts boven, waarin we zelf de verantwoordelijkheid pakken voor ons financiële welzijn en een duidelijk beeld hebben van de toekomst, belanden we in een wereld waarin het aanpakken is om je eigen toekomst te garanderen. Soms nemen we de touwtjes in eigen handen vanuit een passie voor de financiële wereld, soms vanuit een verlangen naar controle, of soms is de drijfveer een gevoel van noodzaak. We vertrouwen er niet op dat de toekomst er uit zal zien zoals we zelf willen, mits we niks doen. Dus, we streven ernaar om de controle over die toekomst zelf te behouden.
In deze wereld is welzijn een holistisch vraagstuk
Rechts onder, bij een duidelijk beeld van de toekomst maar met een inactieve houding rondom ons financiële welzijn ontstaat er een wereld waarin welzijn een holistisch vraagstuk is. In deze wereld is welzijn zoveel meer dan financiële gezondheid. Sterker nog, ons financiële welzijn krijgt een lagere prioriteit ten opzichte van de andere aspecten. We zijn bezig met zingeving vinden, en ons mentale, fysieke en maatschappelijke welzijn.
In deze wereld worden mensen opgeslokt door het dagelijkse leven
Links onder bevinden we ons in de wereld waarin we ons geen voorstelling kunnen maken van de toekomst en niet actief bezig zijn met ons financiële welzijn. Een wereld waarin we worden opgeslokt door het dagelijkse leven. We kijken niet verder dan de dag van vandaag, want die vraagt al meer dan genoeg van ons. De één heeft het gevoel dat de toekomst nog te ver weg is, de ander ziet door het leven in schaarste geen mogelijkheid om stil te staan bij de toekomst, en weer een ander, denk aan een gedwongen ZZP’er, heeft simpelweg niet door dat het van belang is om naar diens financiële toekomst te kijken. Wat de achterliggende reden ook is, voor de mensen in deze wereld moet hun financiële welzijn voor later in hun dagelijkse leven worden verworven.