Resultaten Stap 3. Vernieuwen
Conceptontwikkeling
Oplossingsrichtingen
De oplossingsrichtingen zijn omschreven als analogieën voor de ervaring van pensioen. Zo blijven we niet steken in voor de hand liggende oplossingen, maar denken we makkelijker out-of-the-box. De drie richtingen zijn: 1) ‘Pensioen is als leren rekenen’, 2) ‘Pensioen is als het weer bespreken’ en 3) ‘Pensioen is als naar de kapper gaan’.
Vanuit onze gekozen ontwerpvisie hebben we mogelijke oplossingsrichtingen geïdentificeerd die aansluiten bij de houding en ervaringen van mensen uit de gekozen wereld. Oplossingsrichtingen laten zien welke kanten we op kunnen bij het ontwikkelen van een eindontwerp. Een oplossingsrichting is nog geen concreet, uitgewerkt idee, maar het is een richting waarin die ideeën ontwikkeld kunnen worden.
Oplossingsrichting 1: Wat als we mensen van jongs af aan onderwijzen hoe je financiën werken? Dan is pensioen net als leren rekenen.
Bij de eerste analogie zijn veel elementen interessant die te maken hebben met leren rekenen. Bijvoorbeeld het belang van een leuke leraar of lerares, hoe moeilijk en stressvol het soms is aan het begin, de handige methodes, oefensommen en ezelsbruggetjes om het te vereenvoudigen, de toetsen en examens om kennis te testen, de visuele en spel elementen om het leuk(er) te maken en de opbouw van de complexiteit van wiskunde over de jaren.
Oplossingsrichting 3: Wat als we pensioen verweven met bestaande momenten uit het dagelijkse leven? Dan is pensioen net als naar de kapper gaan.
Bij de derde analogie kan er worden gedacht aan een persoonlijk momentje voor jezelf, een terugkerende afspraak, smalltalk, en persoonlijk ‘onderhoud’. Maar ook aan de kapper als expert, aan wie je advies kan vragen, waar je je kan laten overtuigen en verassen, of waar je heel duidelijk kan zeggen hoe jij het voor je ziet. Daarnaast heeft het ook te maken met verschillende persoonlijke behoeftes; verschillende haarstijlen vragen om andere knip technieken, trends in kleurboeken en verschil in prijs en ervaring bij een kapper.
Oplossingsrichting 2: Wat als het heel gewoon en laagdrempelig is om onze financiën te bespreken? Dan is pensioen net als het weer bespreken.
In de tweede richting is het relevant dat het weer een eenvoudig en toegankelijk onderwerp is wat als gespreksstarter kan worden ingezet, soms uit ongemak, dat het fijne smalltalk is maar dat we er ook vaak genoeg over zeuren, ons soms zelfs erg zorgen maken over de toekomst van het klimaat, dat we regelmatig de weersverwachting checken voor de korte en lange termijn, dat het weer (in Nederland) onwijs veranderlijk is, dat we activiteiten en praktische zaken afstemmen op het weer, en dat iedereen er mee te maken heeft.
Ideeën
Tijdens de kansenworkshop zijn er op basis van deze drie oplossingsrichtingen ideeën gecreëerd. Vanuit de drie analogieën ontstonden al wat eerste ideeën en hierop voortbouwend werd de collectie post-it’s op de muren flink uitgebreid, vol met andere ideeën om pensioen tastbaar te maken.
In het laatste gedeelte van de workshop zijn de ideeën geclusterd en zijn er per oplossingsrichting twee verder uitgewerkt. Zo sloten we de dag af met 6 idee-pitches waarop gestemd kon worden. Deze zes ideeën zijn vervolgens uitgewerkt door Muzus, Motivaction en Think+Do tot 6 concept ideeën.
Concept ideeën
De zes grote, meest belovende ideeën, die zijn ontstaan in de kansenworkshop, zijn verder uitgewerkt en staan hieronder beschreven.
1. Persoonlijke financiële ontwikkeling – zo werkt pensioen
Pensioen. Wat weet je er nu van? We verdiepen ons er vaak pas in wanneer ons pensioen vlak voor de deur staat. Maar op dat moment heb je weinig invloed meer. Keuzes die je nú al maakt, kunnen wel invloed hebben op de hoogte van je pensioen. Het kan dus best handig zijn daar iets meer over te weten. Bijvoorbeeld hoe je meer pensioen kunt krijgen later, of wat er gebeurt als je scheidt van je partner, je partner op jonge leeftijd al overlijdt of als je door ziekte of ongeval zelf niet meer kunt werken. Maar waar vind je deze informatie? En hoe vind je de tijd of zin om je hierin te verdiepen?
Om het je makkelijker te maken meer over pensioen te weten te komen, hoe het werkt, waar je recht op hebt en welke keuzes jij zelf kan maken, biedt jouw werkgever je een lespakket hierover aan. Kost je niks en doe je in werktijd. Dit pakket bestaat uit diverse modules. Elke module bestaat uit 10 vragen die je online voorgelegd krijgt en beantwoordt. Na elke vraag krijg je inzicht in het juiste antwoord, met een korte en heldere uitleg erbij. Zo bouw je stapsgewijs aan je kennis over dit onderwerp. Het lespakket heeft verschillende niveaus en onderwerpen. Je stapt in op een niveau dat aansluit bij jouw huidige kennis, en je kiest zelf de onderwerpen die jou het meest interesseren. Maatwerk dus. Elk jaar zal je werkgever checken of je een module hebt afgerond. Een stok achter de deur. Zo vergeet je het ook niet.
2. Gezondheidscentrum: lijf, mentaal en financieel
Bij het Gezondheidscentrum in je stad of dorp kun je al terecht voor diverse vragen: als je last hebt van lichamelijke klachten zit daar de huisarts, de apotheker en de fysiotherapeut. Maar ook de tandarts en mondhygiënist vind je er voor je halfjaarlijkse controle. Stel dat je hier ook iemand kunt spreken over financiële zaken die jou zorgen geven of die je gewoon bezighouden. Iemand met kennis van zaken die je helpt om je financieel fitter te laten voelen. Zo vind je alle persoonlijke ondersteuning, hulp bij jouw specifieke situatie, onder één dak. En als je toch aanwezig bent voor een bezoek aan de huisarts of de tandarts, kan je zo even bij deze financiële coach naar binnenlopen. Maar het maken van een afspraak is uiteraard ook mogelijk. En het mooie is, deze dienst is gratis.
3. Het spel van de toekomst
We dromen allemaal wel eens over de toekomst. Maar hoe vaak bespreken we dit ook met onze vrienden en familie? Vaak blijft het bij dromen en kijken we niet naar wat we kunnen doen om onze dromen te bereiken. Terwijl het juist mooi zou zijn als we elkaar kunnen ondersteunen in het fantaseren over én het realiseren van onze droom.
Daarom ontwikkelen we een spel voor jong en oud waarin het verkennen van je eigen toekomst centraal staat. In een spel kan en mag alles. Er hangen geen gevolgen aan. Durf dus te fantaseren en na te denken wat er nodig is om van deze fantasie werkelijkheid te kunnen maken. Hoe zie jij jezelf in de toekomst? Hoe wil jij graag dat jouw toekomst eruit ziet? Wat heb je daarvoor nodig? Wanneer? Hoe bereik je dat? En hoe kijken anderen met wie je speelt naar hun toekomst? Door het spel samen te spelen, kan je van elkaar leren en elkaar inspireren. Prikkelende vragen zorgen voor nieuwe gedachtes en fantasieën over jouw toekomst. In de loop van het spel worden deze fantasieën steeds concreter. Je sluit het spel af met tips wat je zelf zou kunnen doen in het echte leven om jouw toekomstdroom waar te maken. En doe je vervolgens niks met die kennis? Geen probleem, het is maar een spel.
4. Social media – Jouw toekomstbeeld
Praten over je financiële toekomst is best lastig en informatie hierover vanuit instanties niet altijd inspirerend. Het is dan ook logisch dat je je niet zomaar in je financiële toekomst verdiept. Hoe fijn zou het zijn als iemand jou wél hiervoor weet te inspireren? En als die informatie langskomt op een plek waar je regelmatig al voor andere doelen te vinden bent?
We zetten sociale media platformen in, zoals Instagram en TikTok, om het onderwerp financiën vanuit een andere, meer creatieve invalshoek onder jouw aandacht te brengen. Personen op van sociale media, die jij al volgt voor onderwerpen die jou persoonlijk interesseren, zullen deze rol op zich nemen. Dit kan bijvoorbeeld een sportcoach zijn, iemand met een account rondom koken of een reiziger die in een busje woont en werkt. Deze influencers worden gevraagd om via korte foto’s, filmpjes of audiofragmenten hun antwoord te delen op de vraag: ‘Hoe ziet jouw leven er over 30 of 50 jaar uit?’ Hier geven ze geheel in hun eigen stijl antwoord op. Aansluitend op deze vraag, zullen ze ook bespreken hoe ze een korte check doen om te zien of ze financieel gezien goed op weg zijn naar dit toekomstbeeld, en hoe ze daar naartoe kunnen werken.
5. Podcast – Later is nu
We lopen vrijwel allemaal rond met vragen over onze financiën waar we het antwoord niet op weten, en die we ook niet durven te stellen. Vragen over grote beslissingen en de financiële gevolgen daarvan zijn vaak complex, en er is niet altijd een eenduidig antwoord. Waar begin je dan met het zoeken naar een antwoord?
De nieuwe podcast ‘Later is nu’ zal deze vraagstukken aankaarten. Het brengt de belangrijkste aspecten en gevolgen in kaart. En biedt zo hopelijk inspiratie en ondersteuning voor jouw persoonlijke keuzes rond financiën. In elke aflevering van ‘Later is nu ’wordt een levensvraag besproken, die aansluit bij de leefwereld van de doelgroep. Denk aan vragen als ‘Kan ik ooit een huis kopen?’, ‘Zal ik een sabbatical nemen?’ en ‘Moet ik gaan beleggen?’. Tijdens elke aflevering gaat een financieel expert in gesprek met iemand uit de doelgroep, die rondloopt met de bijbehorende vraag. Eenzelfde gespreksleider keert elke aflevering terug en kaart twijfels en vragen van luisteraars aan. In de afleveringen worden mogelijke keuzes afgewogen, de voor- en nadelen daarvan belicht en uiteindelijk wordt de link gemaakt naar het financiële aspect van de vraag.
6. Escape Room - Ontsnap naar de toekomst
Het onderwerp van financiën is niet voor iedereen even interessant. En nadenken over jouw financiële toekomst is lastig: de toekomst is nou eenmaal moeilijk te voorspellen, laat staan te plannen. Maar wat als we het onderwerp van financiën op een speelse wijze toch interessant kunnen maken? En we mensen tegelijkertijd wat bijbrengen over de financiële keuzes waar je rekening mee kan houden ter voorbereiding op je toekomst? En als je werkgever dit aanbiedt als een teamuitje met je collega’s?
We introduceren de Escape Room ‘Ontsnap naar de toekomst’, waar je met vrienden of familie, of collega's ingaat en waaruit je samen probeert te ontsnappen door raadsels op te lossen. Alle uitdagingen en spellen in deze Escape Room raken financiële thema’s, bijvoorbeeld beleggen in crypto, het kopen van een huis, geld opzij leggen voor later. Allemaal verwerkt in spelvorm. En in de Escape Room ervaren de spelers de gevolgen van bepaalde keuzes direct. Wat is het financiële effect van (tijdelijk) stoppen met werken? En wat gebeurt er als je zelf geld gaat beleggen? Jouw financiële toekomst net als die van je collega’s wordt zo tastbaar gemaakt. De Escape Room is te vinden op een goede bereikbare fysieke locatie. En alles wat je daarbinnen ervaart en leert kan je vervolgens toepassen in je dagelijkse leven. Zo loop je de Escape Room uit, als je weet te ontsnappen, met handvatten om jezelf voor te bereiden op je toekomst. En dat alles door je werkgever geregeld en betaald.
Oplossingsrichtingen
Beoordeling concept ideeën
De zes concept ideeën, zoals hier beschreven, zijn via een digitale vragenlijst voorgelegd aan 328 werkende Nederlanders tussen de 18 en 50 jaar. De resultaten van dit onderzoek dienen als inventarisatie van de eerste reactie van onze doelgroep. De antwoorden die zijn opgehaald rondom de ideeën kunnen ons ondersteunen in het kiezen van één idee, maar ze kunnen vooral worden ingezet om het uiteindelijk ontwerp aan te scherpen, en mogelijk elementen vanuit andere ideeën toe te voegen aan het eindontwerp.
De deelnemers zijn allereerst gevraagd een aantal vragen over zichzelf, en hun blik en ervaringen met pensioen te beantwoorden. Middels deze antwoorden zijn de deelnemers in te delen in de vier werelden uit het framework over financieel welzijn. Zo kunnen de reacties op de ideeën geanalyseerd worden op basis van de werelden, en op basis van algemene gegevens zoals leeftijd.
Daarna zijn de deelnemers gevraagd de zes ideeën te beoordelen. De deelnemers kregen zowel gesloten vragen, ter beoordeling van de ideeën, als open vragen, ter verduidelijking van die antwoorden. Bij het verwerken van de resultaten is er met extra aandacht gekeken naar de wereld links onderin, waar de focus op ligt tijdens dit project. Daarnaast is er gekeken naar verschillen tussen drie leeftijdscategorieën.
In de infographic op deze pagina zijn de eerste resultaten te zien. Alle resultaten van het onderzoek zijn gebundeld in een rapport. Het volledige rapport is hieronder te downloaden, door op het voorblad te klikken.
Klik op deze afbeelding om de volledige rapportage te downloaden.